Otonom Arabalar Araba Sürmeyi Nasıl Öğreniyor?

Son zamanların gelişen teknolojisi sürücüye ihtiyaç duymayan otonom arabalar. Tesla’nın öncülük ettiği piyasada Apple, Toyota ve Xiaomi gibi teknoloji devleri de adeta yarışa girmiş durumdalar. Otonom arabalar herhangi bir sürücüye ihtiyaç duymaz. Hatta herhangi bir çevre bilgisi vermenize dahi gerek yoktur. Tüm hamleleri gelişmiş algoritmaları tarafından planlar ve uygular. Bu algoritmalar arabaların güvenli bir sürüş gerçekleştirmesi için her türlü veriyi analiz etmek zorundadır. Peki son seviye olarak bilinen tam otonom arabalar araba sürmeyi nasıl öğreniyor? Porsche otonom araçlar departmanında çalışan Clara-Marina Martinez verdiği röportajda bu sorunun ilginç cevaplarını bizlerle paylaşıyor.

Otonom arabalara güvenmeli miyiz?

Otonom araçlar klasik arabalara göre daha kullanışlı ve daha güvenli iddiası ile karşımıza çıkıyor. Ancak nasıl insanlar araba kullanmak için zaman ayırmak zorunda ise geliştirilen algoritmalar ve robotlar da aynı şeyi yapmak zorunda. Ayrıca makineler insanlar kadar hızlı öğrenmiyor. Hatta Amerika merkezli araştırma şirketi Rand Corporation’a göre ortalama bir sürücü kadar güvenli algoritma geliştirmek için 100 otonom arabadan oluşan bir filonun 365 gün 24 saat boyunca çalışması ve 14 milyar kilometre yol kat etmesi gerekmektedir. Ayrıca ortalama bir hız ile bu yolun 400 sene süreceğini belirtiyorlar.

Otonom araba teknolojisinde algoritma tasarlamak o kadar zahmetli bir iş ki ulaştırma şirketi Uber otonom arabalar için açtığı geliştirme bölümünü kapattı. Bunun yanı sıra pek çok araba şirketi devi geleceğin teknolojisine nerden başlamalarını gerektiğini bilmiyorlar. Veya bu zahmeti çekmek yerine sektörün öncülerinden olmamayı tercih ediyorlar. Yine de otonom araba teknolojisi bir gerçek. Bu gerçeği geliştirmek için ise bazı firmalar varlarını yoklarını ortaya koyuyor.

Ancak otonom araba teknolojisi her ne kadar aşırı gelişmiş olsa da duygusuz varlıklar tarafından kontrol edildiği bir gerçek. Bu teknolojik cihazları herhangi bir insani duygu beslemeyen yazılımlar yönetiyor. Yani tercihler yapması gerektiğinde vicdanı doğruları seçemeyecek cihazlar. Her yerde gördüğünüz ikilemlerden bahsediyorum. Hani bir seçim yapılması gerektiğinde ” Üç yaşlı mı ölmeli? yoksa ” bir bebek mi ölmeli? ” gibi ikilemler. Bu sorulara vicdani yönden biz cevaplar veremiyorken bu algoritmaların ne tür tercihlerde bulunması gerektiği hâlâ tartışılıyor. Tüm bunlara rağmen sizce otonom arabalara güvenmeli miyiz?

Otonom arabalar araba sürmeyi nasıl öğreniyor?

Tüm bu işlemler için vakitlerinin olmadığını belirten Porsche mühendisi ürettikleri algoritmalara simülasyon oyunları oynattıklarını belirtiyor. Bunu yapmak için oyun motorlarında ultra gerçekçi görüntüler ürettiklerini ve algoritmanın karşılaşabileceği tehlikeleri simüle ettiklerini ekliyor. Böylece algoritmanın karşılaşabileceği tüm aksiyonlara nasıl bir reaksiyon vermesi gerektiği kodlanıyor.

Üretilen bu sanal görüntülerde tüm nesnelere fiziksel özellikler atanır. Mesela binalar serttir, insanlar yumuşaktır gibi. Böylece algortima araç içindeki kameralar ve kullanılan sensörler sayesinde maddeleri kolaylıkla birbirinden ayırır. Uygulaması gereken rota yine bu algoritmalara simülasyon oyunları sayesinde öğretiliyor. Tüm bu işlemlerden sonra algoritma gerçek arabalar ile gerçek pistlerde test edilerek kontroller sağlanıyor.

Tüm bu işlemlerin çok hızlı gerçekleştiğini belirten Martinez önümüzdeki yıllarda ulaşılan teknolojinin herkesi şok edeceğini iddia ediyor. Üretici tarafında ise normal insanlardan çok daha güvenli otonom arabalar ürettiklerini ayrıca bu arabaların tercih yapma durumuna düşmemesi için çalıştıklarını belirtiyor. Yine de herhangi bir tercih yapması gerektiği durumlarda kimse neyin seçileceğini bilmiyor. Herhangi bir seçim yapılsa dahi kimin suçlu olacağı ise bir muamma.