Bu içeriğimizde: Rollup nedir? Ethereum Layer 2 Rollup çözümleri nelerdir? Sorularının cevaplarına ve konuyla ilgili diğer detaylara ulaşabilirsiniz.
Ethereum layer 2 rollup çözümleri nelerdir? Bu sorunun cevabına geçmeden önce; Ethereum layer 1 ve layer 2 kavramlarını kısaca açıklamakta fayda var.
Ethereum layer 1 nedir?
Layer 1, Ethereum’a ait ana blokzincirini ifade eder. Layer 1 çözümleri, ana zincirdeki blok boyutlarını artırmak ve daha hızlı işlemlerin gerçekleşmesini sağlamak gibi çözümleri kapsamaktadır.
Ethereum layer 2 nedir?
Layer 2, Ethereum ana blokzincirinde yer alan sorunlara çözümler üretmek için oluşturulan bir üst katmandır. Layer 2, gerçekleştirilen işlemlerin daha hızlı olması, transfer ücretlerinin ve diğer işlem ücretlerinin düşürülmesi gibi çözümler üretir. Ancak üretilen bu çözümler, zincir-dışı çözümler olarak da adlandırılmaktadır. Ethereum Layer 2 çözümleri arasında Sidechain ve Rollup gibi çözümler yer alır. Bu çözümler aracılığıyla Ethereum blokzincirindeki işlem yoğunluğu azalır. İşlemler ana zincirden bir yan zincire veya blokzinciri dışına çıkartılır ve burada işlendikten sonra ana ağa yansıtılır. Böylece gerçekleşen işlemlerin doğruluğu sağlanır. Katman 2’de gerçekleşen işlemler için kullanıcılar, ana ağa kıyasla oldukça düşük işlem ücretleri öderler.
Rollup nedir?
Rollup, Ethereum blokzincirindeki işlem yoğunluğunu azaltmak ve işlem ücretlerini düşürmek için kullanılan katman 2 çözümüdür. Ethereum ana katmanı olan layer 1’deki işlemler, Layer 2’ye aktarılır ve bu yüzlerce işlem; rollup aracılığıyla tek bir blokta toplanarak işlenir. Ancak gerçekleşen işlemlere ait bilgiler, tek blok hâlinde layer 1’e yani ana Ethereum ağına yansıtılır. Sonuç olarak rollup, Ethereum ağında işlem yoğunluğundan ötürü bir tıkanıklığın oluşmasını engeller. Bununla birlikte işlem ücretlerinin oldukça düşük olmasını sağlar. Rollup çözümleri iki gruba ayrılır: Zk Rollup (Zero Knowledge) ve Optimistic Rollup.
Zk-Rollup nedir?
Zero Knowledge Proof (Sıfır Bilgi İspatı) olarak da bilinen bu rollup çözümünde, bir kullanıcının sahip olduğu bilgileri karşı tarafa açıklamak zorunda kalmadan o bilgiye sahip olduğunu ispatlamasını ifade eder. Bunun nedeni: Söz konusu bilgilerin güvenliğini ve gizliliğini sürdürerek işlemlerin doğrulanmasını sağlamaktır. Zk rollup, Ethereum ağı dışında gerçekleşen işlemleri layer 1’e yansıtırken; işlemlere ait bilgilerin güvenliği için Zero Knowledge kriptografi yönteminin kullanılmasıdır.
İlgili içerik: Sıfır Bilgi İspatı Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?
Optimistic Rollup nedir?
Bu rollup çözümünde, doğrulama hesaplamaları yapılmadan mevcut işlemlerin hepsi geçerli olarak kabul edilir. Adından da anlaşılacağı üzere iyimser bir çözüm olan optimistic rollup, bir işlemin şüpheli olduğu bildirilmediği sürece o işlemlerin gerçek olduğunu varsayar ve layer 2’deki işlemleri layer 1’e yansıtır. Ancak şüpheli işlemler olduğunda; o işlemlerin yer aldığı blok için bir inceleme başlatmak üzere hesaplama mekanizması devreye girer.
İlgili:
Sorumluluk reddi: Bu sitede yer alan kripto para türleri ve kripto para platformlarıyla ilgili içerikler kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir.
