Sahte Haberler Nasıl Önlenir? Nasıl Tespit Edilir?

Sahte Haberler Nasıl Önlenir? Nasıl Tespit Edilir?

Sahte haberleri nasıl tespit edebilirim? Sorusu kesinlikle her internet kullanıcısının sorması ve bilmesi gereken bir soru. Özellikle belli sosyal medya platformlarında kişiler herhangi bir haberi araştırmadan ve hatta okumadan ne yazık ki profillerinde paylaşıyor. Bu platformların başını Türkiye’de Facebook ve Twitter çekiyor.

İnternet kullanımı yaşadığımız bu pandemi sürecinde gün geçtikçe daha da arttı. Bu güzel bir gelişmeyken ne yazık ki bilinçsiz internet kullanıcı sayısı da bu hızlı artmaya devam etti.

Kullanıcılar internetteki sahte haber ve yanlış bilgiden sıyrılabilirse kaliteli bir haber akışına, iyi bir alışverişe ve daha iyi bir eğitim sürecine geçiş yapabilir.

Sosyal medyada ve haber sitelerinde yayınlanan sahte haber ve yanlış bilgiler kesinlikle insanların neye inanacağını zorlaştırıyor. Bazı ülkelerde ise sahte haberler için iktidar veya muhalefet partileri oldukça büyük bütçeler ayırıyorlar. En basit haliyle sahte haberlerde kullanılan resimlere odaklanırsanız yanlış/sahte bilgi ve haberi hızlıca ayıklamanız mümkün.

Sahte Haberler Nasıl Önlenir? Nasıl Tespit Edilir?

Sahte haberlere veya yanlış bilgiye inanmamak için, tek bir faktöre odaklanabilirsiniz: Resimlere!

Yalan ve yanlış bilgi yayan insanların birçoğu bilgilerin/haberin normal görünmesi için gönderilerde sahte veya üzerinde küçük oynamalar yaptıkları resimleri kullanırlar. Eğer resimlere odaklanırsanız bu sayede o haberin ya da bilginin sahte/yanlış olup olmadığını hızlıca anlayabilirsiniz.

İlgili:

1. Resmi Google Görseller Üzerinden Arayın:

Google Görseller’de tersine görsel aramayı hiç kullandınız mı? Bu, fotoğrafın nerede kullanıldığını, ne için kullanıldığını ve nereden geldiğini öğrenmenin en basit yolu. Nasıl yapılacağını bilmiyorsanız hemen şu içeriğimize göz atın: Android ve iPhone’da Ters Görsel Arama Nasıl Yapılır? Bu içeriğimize göz atarak mobilden ters görsel aramayı gerçekleştirebilirsiniz. Oldukça pratik ve basit bir yol.

Bilgisayarda ise bu konuyu özetleyecek olursak şöyle:

1. Resmi Google Görseller arama alanına sürükleyerek arama yapabilirsiniz.

2. Görselin URL’sini kopyalayıp arama motoruna yapıştırabilirsiniz.

3. Chrome’da herhangi bir görseli sağ tıklayıp “Google’da görsel ara” seçeneğine tıklayabilirsiniz.

2. TinEye.com’u Kullanın:

TinEye.com başka bir ters görsel arama seçeneği. Google Görseller’e benzer şekilde çalışıyor. TinEye ile görsele göre arama yapabilir veya tersine görsel araması yapabilirsiniz.

TinEye’ı kullanmak için ayrıca resimleri sürükleyip bırakarak aramanıza başlayabilirsiniz. Ayrıca cihazınızdaki panodan bir resmi kopyalayıp yapıştırabilir, görseli yükleyebilir veya URL ile arayabilir ya da Chrome’a ekleyebilirsiniz. Güzel bir seçenek.

3. ImgOps.com’a Görsel Sürükleyebilirsiniz:

ImgOps.com, görselle arama yapmak için başka bir seçenek. Tek yapmanız gereken şey sitedeki arama çubuğuna bir görsel yapıştırmak veya birkaç farklı sitedeki benzer görselleri aramak için sayfaya bir dosyayı sürükleyip bırakmak. Görsel yüklendikten sonra veya bağlantı eklendiğinde, ekranınızın sağ tarafına tıklayın ve Google, Bing, TinEye, Reddit vb. üzerinde arama yapmak için kullanabileceğiniz bir menüye erişin.

4. EXIF Görüntüleyiciyle Görselin Verilerine Bakın:

Görselleri araştırmanın bir başka yolu da EXIF görüntüleyiciyi kullanmak diyebilirim. Bu basit araç, bilgisayarınızdan veya bir URL’den bir JPG resmi açmanıza ve ardından EXIF verilerini görüntülemenize olanak tanıyor. Bir görselin nerede çekildiğini ve hatta belirli kameralardan alınan deklanşör sayısını görmenizi sağlayan GPS gibi verilere de erişmeniz mümkün. Oldukça detaylı bilgileri alırken hangi tarihte çekildiğini de görebilirsiniz.

5. Tarayıcınıza Bir Eklenti Ekleyin:

Chrome kullanıyorsanız sahte görselleri tespit etmenin en kolay yollarından birisi basit bir eklenti kurmak. Bu eklentilerin isimleri ya da listesi var mı diye soranlar olacaktır. İlk olarak SurfSafe adlı eklentiyi önerebilirim. Bu eklentinin tek amacı sahte haberleri ayıklamaya yardımcı olmak. Bu yüzden kullanmak oldukça önemli. Kullanımı da oldukça basit bu eklentinin tabi ki farklı alternatifleri mevcut. Onlara da göz atmak isterseniz Chrome eklenti mağazasını inceleyebilirsiniz.

6. Yanlış veya Yanıltıcı Gönderileri Gördüğünüzde Bildirin:

Yukarıdaki araçlarla sahte görseller veya yanıltıcı yayınlarla karşılaşırsanız, bunları barındırıldıkları platforma bildirin. İster Facebook isterse saygın bir haber sitesi olsun, bu bilgilerin yanlış olduğunu belirtmek için zaman ayırın. Bu, kesinlikle başkalarının web’de kurulan tuzaklara düşmesini önlemeye yardımcı olacaktır.