Tor Nedir? Tor Nasıl Finanse Ediliyor? Nasıl Çalışıyor? Sorunları Neler?
Bu içeriğimizde Tor nedir? Sorusunu cevaplarken aynı zamanda nasıl ve kimler tarafından finanse edildiği konusuna da değineceğiz. Tor nasıl çalışıyor ve Tor’un temel sorunları neler? Gibi sorulara da Tor nedir? Sorusunu cevapladıktan sonra değineceğiz.
Tor ağı, kullanıcılara gerçek anlamda anonim internet erişimi sağlamayı amaçlayan bir ağ. Bazı yönleriyle VPN kullanmaya benzer bir amaca hizmet ediyor. Teknolojik anlamda temel farklılıkları var.
Tor, diğer tarayıcılara oranla çok yüksek derecede gerçek anonimlik sunuyor. Ancak bu anonimliği size normal bir hızda sunmaz. Bunun nedenlerine de içeriğimizde yer vereceğiz. Fakat içeriğe başlamadan önce VPN + Tor kullanmak yerine direkt VPN ya da Tor kullanmak daha doğru bir tercih olacaktır. Bunu söyleyerek içeriğimize basit bir anlatımla, herkesin anlayacağı şekilde hızlıca başlayalım.
Öncelikle herkesin o sorduğu soruyla başlayalım. Tor nasıl finanse ediliyor?
Tor Nasıl Finanse Ediliyor?
Öncelikle Tor’un açık kaynaklı bir yapıya ve ücretsiz olduğuna dikkat çekmek istiyorum. Tor, ücretsiz ve açık kaynaklı olmasına rağmen tamamen bağışlarla ayakta kalıyor. Tor’un bağışçılarına yakından baktığınızda sizleri fazlasıyla şaşırtacak şirketler ya da kurumlar olabilir. Geçmiş bağışçılarına baktığımızda herkes tarafından bilinen Reddit, Google ve Mozilla gibi şirketleri de görmeniz mümkün. Bunlar yanında farklı kurumlar, şirketler ve siber güvenlikle alakalı sivil toplum kuruluşlarından da bağış aldığını görmemiz mümkün. Buraya tıklayarak bağış konusuyla alakalı daha fazla bilgi almanız mümkün.
Fakat siteye girmeden önce küçük bir not bırakmak istiyorum buraya: Tor tarayıcısının web sitesine sansürden dolayı giremeyebilirsiniz. Eğer sponsorlara/bağışçılara detaylı bakmak istiyorsanız bir VPN hizmetini aktif ederek web sitesine erişmeniz mümkün. Fakat unutmayın; bu VPN hizmetinin iyi ve güvenilir olduğundan emin olun. Çünkü ücretsiz, güvenilir olmayan bir VPN hizmeti verilerinizi çok hızlı bir şekilde toplar, analiz eder ve satar. Bu oldukça önemli bir konu. İlgili: Dijital Ayak İzi Nedir? Dijital Ayak İzinizi Nasıl Saklayabilirsiniz?
Tor Nasıl Çalışıyor?
Tor kullanırken:
- İnternet bağlantınız en az 3 rastgele “düğüm” üzerinden yönlendiriliyor. (Gönüllü çalıştırılan sunucular)
- Bu düğümlerin dünyanın herhangi bir yerinde olması mümkün.
- Veriler bir düğümden her geçtiğinde birden çok kez yeniden şifreleniyor.
- Her düğüm yalnızca “önündeki” IP adreslerinden ve “arkasındaki” düğümün IP adresinden haberdar.
- Bu, hiç kimsenin bilgisayarınız ile bağlanmaya çalıştığınız web sitesi arasındaki tüm yolu bilemeyeceği anlamına geliyor değil mi?
İlgili:
Tor röle devreleri her 10 dakikada bir rastgele sıfırlanıyor, böylece eylemlerinizin önceki eylemlerle ilişkilendirilmesi pek mümkün değil. Her düğüm bir gönüllü tarafından çalıştırılıyor ve bu nedenle ne kadar çok gönüllü varsa tüm Tor Ağı o kadar güvenli hale geliyor. Zincirdeki son düğüme, doğrudan daha geniş internete bağlanan düğüme ‘çıkış düğümü’ adı veriliyor. Çıkış düğümünü çalıştırmak diğer düğümleri çalıştırmaktan daha önemli.
Sansür Karşıtı: Tor!
Tor, bağlantınızı dünyanın başka bir yerinde bulunan bir düğümden çıkması için rastgele yönlendirir. Çıkış düğümünün bulunduğu ülkelerde çok az sansür uygulandığı veya hiç olmadığı sürece (Çıkış düğümlerinin çoğu “özgür” ülkelerde bulunur.) internete sansürsüz erişebilirsiniz.
Bu sansürden kurtulma yöntemi sayesinde iş güvenlik duvarı veya okul güvenlik duvarı gibi önemli yerlerdeki sansürleri de aşmanız oldukça mümkün.
Sorunlar:
- Tor diğer tarayıcılara göre yavaş. Yavaş olmasının nedeni veri güvenliği ve gizliliği.
- Tor üzerinden Torrent konusu biraz sıkıntılı. Bir Torrent konusuyla ilgilenmeniz tüm ağı yavaşlatır.
- Engellenen çıkış düğümleri. Genel Tor düğümlerinin listesi herkese açık. Bu, web sitelerinin Tor kullanıcılarını engellemesini kolaylaştıran bir durum.
- Tor sansürü. Çin ve İran gibi ülkelerde gerçekleşiyor. Sadece Çin ve İran mı? Hayır.
Tor ile ilgili farklı bir içeriğimizi hemen şu başlıktan okuyabilirsiniz: Tor Browser Hakkında Kısa Bilgiler! Web sitemiz Lorentlabs üzerinden farklı içeriklere ulaşmak için kategorileri ziyaret edebilirsiniz.
