Bu içeriğimizde: Manipüle etmek nedir? Manipülasyon çeşitleri nelerdir? Sorularının cevaplarına ve bu konuyla ilgili diğer detaylara ulaşabilirsiniz.
Manipüle etmek nedir?
Fransızca kökenli olan manipüle kelimesi, mecaz anlamıyla “etkileme ve yönlendirme” manâsını taşır. Manipülasyon, kişilerin duygu ve düşüncelerinin; farkında olmadıkları ve istemedikleri bir biçimde yönlendirilmesini ifade eder. Bu yönlendirmeyi yapan kişiler ise “manipülatör” olarak adlandırılır. Ancak manipüle etmenin çeşitleri vardır: psikolojik ve finansal manipülasyonlar.
Psikolojik Manipülasyon nedir?
Psikolojik manipülasyon, insanların duyguları üzerinde bir nevî hakimiyet kurmayı ifade eder. Manipülatörler, kişilerin duygularını istemedikleri bir şekilde etkilemeyi ve onlara bu yöntemle baskınlık kurmayı amaçlarlar. Manipülatörler, bu yönlendirme ile kendi emellerine ulaşmayı hedefler. Psikolojik olarak manipüle edilen insanlar, bu manipülasyonun uzun bir süreyi kapsamasıyla oldukça olumsuz durumlarla baş başa kalmaktadırlar. Bir süre sonra kendi duygu ve düşünceleriyle hareket edemez hâle gelebilen mağdurlar, bu manipülasyonun farkında bile olmayabilir. Bu nedenle kişilerin, çevreleriyle ilişkilerinin ve kendi isteklerinin farkında olmaları gerekir. Bazen çok uzun sürebilen bu psikolojik manipülasyonlara maruz kaldığını fark eden kişilerin, psikolojik danışmanlık hizmeti almaları önerilmektedir.
Finansal manipülasyon nedir?
Manipülasyonların ağırlıkta olduğu bir başka alan ise finans piyasalarıdır. Bu alanda manipülatörler, kripto para piyasasında veya emtia piyasalarında yatırımcıları kendi çıkarlarına göre yönlendirmek isterler. Manipülatörler, kendi çıkarlarına uygun olarak; yatırımcıların alım-satım stratejilerini etkilemek ve bu yöntemle kazanım elde etmek peşindedirler.
Finansal manipülasyona bir örnek: Spoofing
Spoofing yani yanıltıcı emirler, kripto para veya emtia piyasalarında bazı manipülatörlerin; genellikle destek ve direnç bölgelerine denk gelecek şekilde emir defterine girdikleri alım-satım işlemlerini ifade eder. Ancak buradaki amaç, girilen emirlerin gerçekleşmesi değildir; diğer yatırımcıların bu emirleri görüp buna göre işlemler açmalarına neden olmaktır. Bu manipülasyonu gerçekleştirenler, spoofing yöntemiyle piyasanın seyrine müdahale ederek kâr elde etmeye çalışırlar.
Manipülatörler, yanıltıcı emirleri botlar ve birtakım algoritmaların desteğiyle girerler. Fiyatlar destek veya direnç seviyesine yaklaştığında, daha önce girilen bu emirler; planlandığı gibi botlar tarafından otomatik bir biçimde iptal edilir. Söz konusu bu emirleri veren manipülatörler, genellikle yüksek sermayeye sahip kişilerdir. Dolayısıyla yüksek miktarda verilen emirleri gören diğer yatırımcılarda piyasanın yönüyle ilgili bir algı oluşur. Bundan dolayı alım veya satım işlemlerini değiştirebilir veya pozisyonlarını artırabilirler. Yanıltı emirleri veren manipülatörlerin asıl amacı da bu algıyı oluşturmaktır. Ancak finans piyasalarındaki bu manipülasyonlar, ülkemizde ve diğer birçok ülkede suç olarak kabul edilmektedir.
İlgili:
- Yanıltıcı Emir Nedir? Spoofing Yasal Mıdır?
- Kripto Para Terimleri Sözlüğü! Kripto Para Terimleri Hakkında!
